Vilvoorde, vrijdagochtend, 10.07 uur. We stappen uit de trein en wandelen langs de Stationlei in de richting van het Heldenplein. Slechts een handvol mensen trotseren de frisse ochtendlucht. Naast ons op de weg rijden ons maar enkele 'stalen rossen' voorbij. Ons eerste echte 'ros' zou midden op het Heldenplein moeten staan, maar uiteindelijk moeten we tevreden zijn met een afbeelding ervan in de ErfgoedApp. Het echte standbeeld kreeg een tijdelijk onderkomen in afwachting van de heraanleg van het plein.
We wandelen verder in de richting van de Grote Markt met de ErfgoedApp, die ons het verhaal vertelt van de Met. Gelegen in het hart van de stad staat de Met vandaag bekend als een gezellige brasserie, maar tot in 1974 werd hier de wekelijkse markt gehouden en werd er ook paardenvlees verkocht. Of de brasserie ook nu nog producten met paardenvlees op het menu heeft staan, hebben we niet kunnen uittesten. Even later stoppen we bij restaurant De Kuiper, al meer dan 150 jaar gespecialiseerd in gerechten met paardenvlees.
Links: Brasserie De Met © Lowie Bergmans. Rechts: Oude afbeelding van restaurant De Kuiper © VisitVilvoorde.
Waarom paardenvlees?
Door zijn ligging vlak bij Brussel was er in Vilvoorde niet veel ruimte om vee als runderen of schapen te houden. Paarden waren wel in overvloed aanwezig: tot aan het begin van de 20e eeuw waren ze van essentieel belang voor de lokale industrie. De befaamde Brabantse trekpaarden werden ingezet om schuiten voort te trekken over de Zenne en later over het kanaal Brussel-Schelde. In de Drenkplaatsstraat komen we te weten dat de trekpaarden in Vilvoorde, aan de oever van de Zenne, een rust- en drinkplaats vonden. De paarden die niet meer geschikt waren voor het zware trekwerk dienden zo noodgedwongen ook als eten voor de Vilvoordenaren.
Niet enkel als eten
Vandaag is de consumptie van paardenvlees in Vilvoorde meer een traditie dan een noodzaak. De inwoners van de stad zijn trots op 'hun' Brabants trekpaard en dat is ook goed te zien op de jaarmarkt van Vilvoorde. Het hoogtepunt vormen de keurwedstrijden die worden gehouden voor trekpaarden en ander vee. Van heinde en verre komen mensen naar het Rooseveltplein in het hart van de stad om deel te nemen aan of te genieten van dit spektakel. Jammer genoeg waren wij net iets te vroeg om de echte paarden te zien paraderen op het plein, maar we konden uiteindelijk toch nog een stenen exemplaar spotten. Verdict van de jury: geslaagd met een duimpje omhoog!
Links: Stenen standbeeld van een Brabants trekpaard © Lowie Bergmans. Rechts: Een tweespan tijdens de paardenkeuring op de Jaarmarkt van Vilvoorde © Vilvoorde.be.
Dit jaar zal de jaarmarkt plaatsvinden op 22 april 2024, volgens de traditie de derde maandag na paasmaandag.
Wil jij zelf ook eens komen proeven, letterlijk en/of figuurlijk, van de Vilvoordse tradities en meer te weten komen over de speciale relatie tussen de stad en de paarden? Bekijk dan zeker de wandeling Pjeirefretters in de ErfgoedApp en surf ook eens naar Visit Vilvoorde - stad vol vibes voor nog meer leuke activiteiten in deze stad.
